#HRmust-know: Năng Lực Thích Ứng và Phục Hồi - Kỹ Năng Cần Có Trong Doanh Nghiệp Ngày Nay
06/09/2021
Ngày nay, năng lực thích ứng và phục hồi (resilience) có vai trò quan trọng đối với không chỉ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mà còn với sự phát triển của từng cá nhân trong tổ chức.
Năng lực thích ứng và phục hồi có thể được định nghĩa một cách ngắn gọn là khả năng linh hoạt thích nghi và hồi phục lại khi gặp phải hoàn cảnh bất lợi. Gian nan, trắc trở trong đời sống cá nhân và sự nghiệp là điều mà không ai có thể tránh khỏi. Tuy nhiên, cách chúng ta lựa chọn để đương đầu với vấn đề sẽ quyết định phần nào đến những bước phát triển tiếp theo của bản thân. Trong môi trường doanh nghiệp, nhân viên có năng lực phục hồi là những người có sức bật bền bỉ trong những thời khắc khó khăn trước nghịch cảnh không thể lường trước và học hỏi từ chính những tình huống đó.
Theo các nhà tâm lý học, năng lực thích ứng và phục hồi là khả năng bình tĩnh ứng phó một cách hiệu quả trước những hoàn cảnh bất lợi, sang chấn, bi kịch, hiểm nguy và trước các tác nhân gây căng thẳng như khó khăn trong giao tiếp, vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe, áp lực cao trong công việc và tài chính. Vậy nên để có thể tối ưu hóa hiệu suất làm việc, duy trì môi trường làm việc tích cực, tận dụng cơ hội và xây dựng tư duy cầu tiến, doanh nghiệp cần chú trọng phát triển kết hợp năng lực thích ứng và phục hồi cũng như khả năng quản lý căng thẳng ở mỗi cá nhân bởi đây là hai yếu tố có quan hệ mật thiết với nhau.
Xác định 3 loại căng thẳng (stress) thường thấy
Trong bối cảnh nhiều bất định cùng với áp lực công việc không ngừng gia tăng, năng lực thích ứng và phục hồi càng khẳng định tầm quan trọng với mỗi cá nhân mà còn và doanh nghiệp. Để xây dựng chiến lược phát triển năng lực thích ứng và phục hồi phù hợp nhằm thúc đẩy hoạt động kinh doanh, trước tiên doanh nghiệp cần xác định cụ thể những loại căng thẳng nào đang tồn tại ở môi trường làm việc của mình.
3 loại căng thẳng đó là:
- Căng thẳng tích cực (good stress) – Chẳng hạn cảm giác lo âu trước một buổi phỏng vấn. Đây là loại căng thẳng có khả năng thúc đẩy phát triển bản thân.
- Căng thẳng trong tầm kiểm soát (tolerable stress) – Thường xuất hiện khi cá nhân gặp phải những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe. Tuy nhiên, loại căng thẳng này có thể kiểm được kiểm soát khi có giải pháp hỗ trợ phù hợp.
- Căng thẳng độc hại (toxic stress) hay lao lực (overload) – Loại căng thẳng xuất hiện trong những tình huống không thể kiểm soát hoặc không thể dự báo trước. Loại căng thẳng này thường vượt quá giới hạn chịu đựng.
Từ cách phân loại trên, chúng ta có thể thấy một vài loại căng thẳng khá hữu ích bởi chúng tạo động lực để mỗi cá nhân phát triển và trở nên hoàn thiện hơn. Tuy nhiên, khi đối diện với mức độ căng thẳng lớn hơn, chúng ta có thể rơi vào trạng thái mất kiểm soát, dễ bị kích động và có những hành vi gây tổn thất nặng nề.
5 lý do năng lực phục hồi cần thiết cho doanh nghiệp
Trong bối cảnh xã hội liên tục thay đổi đòi hỏi các doanh nghiệp phải linh hoạt chuyển đổi, xây dựng năng lực thích nghi và phục hồi ở nhân viên là một trong những yêu cầu cấp thiết. Điều này không chỉ giúp nhân viên phục hồi sau những giai đoạn khó khăn mà còn giúp họ đương đầu tốt hơn với những rào cản và nghịch cảnh phía trước. Được coi như một liệu pháp nhận thức hành vi, năng lực thích ứng và phục hồi sẽ thúc đẩy sức khoẻ về cả thể chất và tinh thần của nhân viên, giúp họ tận hưởng cuộc sống tốt hơn, nâng cao năng suất lao động và quản lý hiệu quả stress trong những thời kỳ biến động, bất ổn.
1.Năng lực thích ứng và phục hồi cải thiện phúc lợi cho nhân viên
Căng thẳng trong công việc đã tác động lớn đến người lao động ở Mỹ. Theo số liệu điều tra của tổ chức AIS về căng thẳng tại nơi làm việc vào năm 2019, khoảng 120,000 người Mỹ tử vong vì căng thẳng và chi phí y tế liên quan đến điều trị căng thẳng chiếm 5-8% tổng chi phí khám chữa bệnh trên toàn quốc mỗi năm. Điều đó cho thấy năng lực thích ứng và phục hồi có thể là bước đệm để cải thiện sức khoẻ thể chất và tinh thần của mỗi cá nhân. Khi có năng lực phục hồi tốt, nhân viên sẽ trở nên tích cực hơn trong công việc. Họ dễ cảm thấy hài lòng và vui vẻ hơn. Họ sẽ trung thành hơn với doanh nghiệp và nhiệt tình hơn trong các nhiệm vụ. Sức khỏe tinh thần tốt hơn đồng nghĩa với việc ít nhân viên xin nghỉ hơn, và năng suất lao động của mỗi cá nhân sẽ được nâng cao đáng kể.
2. Năng lực thích ứng và phục hồi đi đôi với sự linh hoạt
Những người có năng lực thích ứng và phục hồi tốt thường nhạy bén hơn và có thể thích nghi hiệu quả trước những tình huống và điều kiện biến đổi liên tục. Đồng thời, nhân viên có thể giữ được tinh thần lạc quan trước những thách thức, từ đó nhanh chóng điều chỉnh bản thân để thích nghi với các tình huống mới.
3. Năng lực thích ứng và phục hồi cải thiện sự giao tiếp trong doanh nghiệp
Bất đồng và tranh cãi là điều không thể tránh khỏi trong bất kỳ đội nhóm nào. Xây dựng năng lực thích ứng và phục hồi còn giúp nhân viên giảm thiểu bất đồng và hạn chế tiêu cực khi giao tiếp . Từ đó, mỗi cá nhân trong tập thể sẽ trở nên gắn kết hơn, cải thiện năng suất và cơ hội thành công cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, người có khả năng thích ứng và phục hồi cũng sẽ cởi mở hơn trong việc thể hiện quan điểm và suy nghĩ của mình, từ đó họ có thể trở nên sáng tạo hơn, góp phần thúc đẩy kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
4. Năng lực thích ứng và phục hồi tăng cường sáng tạo
Như đã đề cập ở trên, khả năng thích ứng và phục hồi cũng tác động đến khả năng sáng tạo của nhân viên. Năng lực phục hồi giúp nhân viên tích cực hơn trong công việc, khả năng giải quyết vấn đề cũng như sức sáng tạo của họ sẽ được cải thiện hơn. Đây là một trong những yêu cầu then chốt để doanh nghiệp có thể tồn tại trong một thế giới đầy biến động như ngày nay. Nhân viên thiếu khả năng thích ứng và phục hồi sẽ đối diện với nhiều rủi ro hơn, năng lực sáng tạo và khả năng thành công của họ cũng sẽ bị hạn chế phần nào.
5. Năng lực thích ứng và phục hồi hạn chế tình trạng kiệt sức (burnout)
Về mặt tâm lý, năng lực thích ứng và phục hồi như lớp khiên bảo vệ nhân viên khỏi tình trạng kiệt sức, bởi họ có thể vượt qua những cảm xúc tiêu cực và điều chỉnh phù hợp để thích nghi trước những yêu cầu và áp lực thay đổi liên tục. Theo nghiên cứu của một nhóm bác sĩ đa khoa ở Úc, năng lực thích ứng phục hồi và tình trạng kiệt sức có mối liên hệ mật thiết với nhau. Thêm vào đó, kết quả từ cuộc nghiên cứu trực tuyến được thực hiện bởi Hội đồng công nhận giáo dục y khoa sau đại học (ACGME) trên 566 bác sĩ phẫu thuật nội trú đã chỉ ra mối quan hệ trái chiều giữa năng lực thích ứng phục hồi và mức độ kiệt sức do suy sụp tinh thần, rối loạn giải thể nhân cách, và thành tích công việc không như mong đợi. Vì vậy, mỗi doanh nghiệp nên xây dựng môi trường làm việc khuyến khích thúc đẩy năng lực phục hồi để bảo vệ nhân viên khỏi tình trạng kiệt sức.
Thay đổi là một trong những quy luật tất yếu nhưng không phải lúc nào doanh nghiệp cũng có thể hành động một cách hợp lý. Với năng lực thích ứng phục hồi tốt, doanh nghiệp có thể duy trì được sự ổn định trong tổ chức, đưa ra quyết định minh bạch và rõ ràng, các phòng ban vẫn có thể hỗ trợ đảm bảo tối ưu hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, trước những biến đổi nhanh chóng của thế giới ngày nay, mô hình doanh nghiệp truyền thống sẽ khó có thể bắt kịp xu hướng. Vì vậy, xây dựng môi trường làm việc với khả năng thích nghi phục hồi trở thành yêu cầu quan trọng hơn bao giờ hết.
Là công ty tư vấn nhân sự hàng đầu tại Việt Nam, Talentnet đem đến nhiều giải pháp phù hợp với quy mô cấu trúc đa dạng của doanh nghiệp trên thị trường. Chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và phát triển những giải pháp theo từng nhu cầu cụ thể, đặc biệt thông qua các chương trình đào tạo như nâng cao kỹ năng (upskilling) hay tái đào tạo (reskilling) nhằm đồng hành và hỗ trợ xây dựng năng lực thích nghi và phục hồi cho doanh nghiệp.